Opinies hebben een goed imago. Ze klinken doordacht, alsof er een afgewogen keuze achter schuilt. Een mening die tot stand kwam na zorgvuldig wikken en wegen.
Een oordeel voelt anders.
Directer.
Emotioneler.
Alsof iemand vraagt: is dit goed of fout?
Maar klopt dat onderscheid eigenlijk wel?
Veel opinies zijn minder rationeel dan we denken. Vaak worden ze geboren uit een gevoel: angst, onvrede, boosheid. Pas daarna zoeken we er argumenten bij. Redeneringen die de emotie rechtvaardigen, en ons het gevoel geven dat we het bij het juiste eind hebben.
Zo ontstaat een mening die in wezen een verdedigingslinie is.
Een opinie kan scherp zijn, maar gebouwd op een klein stukje van de werkelijkheid. Op wat je wílt zien. Of op wat ooit pijnlijk was. Als je je daaraan vastklampt, kan een mening ongemerkt verschuiven richting een oordeel. En dan is het niet langer een open blik, maar een scheidslijn. Wij tegen zij. Gelijk tegenover ongelijk.
“Niet elke mening hoeft verdedigd te worden. Soms wil ze alleen begrepen worden.”
Van hoofd naar hart
Ons hoofd kijkt naar delen. Ons lichaam, ons hart, onze intuïtie … die zien het grotere geheel. Pas wanneer je beide toelaat, ontstaat er helderheid. Je beseft dat jouw waarheid misschien slechts een facet is van iets veel groters. En dat besef kan schuren.
Want oordelen komen vaak voort uit oude pijn.
De reflex van een oordeel
Een oordeel schiet omhoog als een reflex. Iets in jou roept: dit klopt niet. En je reageert. Snel, fel, zonder stil te staan. Maar wat als dat oordeel niet over het hier en nu gaat? Wat als het een echo is van iets ouds? Een overtuiging die je ooit gevormd hebt om jezelf te beschermen?
Wat als het niet de ander is die je veroordeelt, maar een stem in jou die gehoord wil worden?
Onder de oppervlakte kijken
Zodra je stopt met reageren en begint met waarnemen, verandert er iets. Je stelt vragen. Niet aan de ander, maar aan jezelf. Klopt dit wel? Waar komt dit vandaan? Is dit van mij, of heb ik het overgenomen? Je haalt de deksel van je overtuiging en kijkt eronder. En precies daar ontstaat ruimte. Voor nuance. Voor mildheid. Voor een nieuw inzicht.
Opinie wordt visie, oordeel wordt integriteit
Een mening kan het begin zijn van iets groters. Als je bereid bent los te laten wat je dacht te weten, zie je verbanden die je eerder niet kon zien. Dan wordt opinie visie. En oordeel integriteit.
“Een opinie toont een deel. Integriteit ziet het geheel.”
Integriteit is niet zwart-wit. Het is trouw zijn aan jezelf, én open durven staan voor het geheel. Voor complexiteit. Voor schoonheid. Voor tegenstrijdigheden. Het is zien wat wringt, zonder af te wijzen. Uitspreken, zonder te breken. Bouwen, zonder te schreeuwen.
Laat je mening een vertrekpunt zijn
Maak van je mening geen eindpunt, maar een vertrekpunt. Stel vragen. Luister. Niet om gelijk te krijgen, maar om werkelijk te begrijpen.
Daar ontstaat ruimte.
Voor verbinding.
Voor inzicht.
Voor iets nieuws.
En zo maak jij het verschil.
Auteur: Wim van der Mark
Bron: Gene Key 17 & 18
Van 16 t/m 21 november is er een speciale Inspiratieweek met ruimte om zelf aan de slag te gaan met de Gene Keys en de Kunst van Contemplatie.
Bekijk deze Inspiratieweek